Hoe voorkom je schijnzelfstandigheid? 5 tips
Huur je als opdrachtgever een zelfstandige in, maar is de situatie vergelijkbaar met een normaal dienstverband? Dan is er mogelijk sprake van schijnzelfstandigheid. Het gevolg is dat je door de overheid wordt gezien als werkgever en dat je met terugwerkende kracht loonheffing moet betalen. Als zelfstandige loop je ook risico’s. Zo kun je onder andere je fiscale voordelen verliezen, omdat je bijvoorbeeld je urencriterium niet meer haalt.
Bij schijnzelfstandigheid, ook wel verkapt dienstverband of fictieve dienstbetrekking, noemt de zelfstandige zichzelf zzp’er, maar is hij/zij in feite een werknemer.
Wanneer er sprake is van schijnzelfstandigheid ben je als werkgever verantwoordelijk voor het inhouden en betalen van loonheffing.
Wanneer is er sprake van schijnzelfstandigheid?
De wet DBA (Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties) beschrijft de regels omtrent de arbeidsrelatie die de zzp’er en opdrachtgever met elkaar aangaan. In deze wet staat dat er sprake is van schijnzelfstandigheid wanneer aan de drie criteria van een arbeidsovereenkomst wordt voldaan:
- Persoonlijke arbeid: het werk wordt uitgevoerd door de betreffende persoon
- Loon: de betreffende persoon wordt betaald voor de werkzaamheden
- Werkgeversgezag: de opdrachtgever/werkgever bepaalt de aard van de werkzaamheden en heeft het recht om toezicht te houden op de werkzaamheden
Wanneer aan de drie criteria wordt voldaan, ontstaat er van rechtswege een dienstverband. Het maakt dus niet uit of je het zelf een zzp-opdracht noemt. Het recht bepaalt dat er sprake is van loondienst.
Strengere handhaving vanaf 1 januari 2025
De belastingdienst gaat vanaf 1 januari 2025 handhaven op schijnzelfstandigheid. De overheid wil optreden tegen de groeiende problemen omtrent schijnzelfstandigheid. Schijnzelfstandigheid brengt veel risico’s met zich mee, zoals het ontbreken van bescherming bij ziekte, waar uiteindelijk de maatschappij voor moet opdraaien. Door te gaan handhaven wil de overheid de balans herstellen en de regels rondom het werken met zelfstandigen toekomstbestendiger maken.
In dit blog lees je meer over de strengere handhaving: “Handhaving wet DBA: Let op bij mogelijke schijnzelfstandigheid“
Hoe voorkom je schijnzelfstandigheid?
Over het algemeen voert de zelfstandige de werkzaamheden persoonlijk uit en wordt hij/zij ervoor betaald. Dat betekent dat het criterium ‘gezag’ in de meeste gevallen bepaalt of er sprake is van schijnzelfstandigheid en dus loondienst. Wij geven je vijf tips hoe je schijnzelfstandigheid kunt voorkomen.
Tip 1: Laat de ZZP’er de aard van de werkzaamheden bepalen
Wanneer de opdrachtgever bepaalt wat de zzp’er moet doen, dan is er sprake van gezag. Om een gezagsverhouding te vermijden is het dus belangrijk dat de zzp’er de aard van de werkzaamheden bepaalt. In de praktijk zou dat kunnen betekenen dat de opdrachtgever een probleem heeft en dat de zzp’er dus bepaalt hoe dat probleem opgelost moet worden.
Tip 2: Geen leiding en toezicht
Als opdrachtgever moet je de zzp’er zijn/haar vrije gang laten gaan. Wanneer de opdrachtgever de werktijden en locatie bepaalt, dan duidt dat op het houden van toezicht.
Tip 3: Maak gebruik van modelovereenkomsten
Wanneer je twijfelt of er sprake is van een schijnzelfstandigheid, kun je gebruik maken van een modelovereenkomst. Deze overeenkomst biedt op voorhand duidelijkheid en zekerheid over de gevolgen voor loonheffing. Achteraf kan dan getoetst worden of beide partijen zich aan de afspraken hebben gehouden. Als dat het geval blijkt te zijn dan hoeft de opdrachtgever geen loonheffingen in te houden en af te dragen.
Tip 4: Meerdere opdrachtgevers
Wanneer een zzp’er meerdere opdrachtgevers heeft, dan is het minder waarschijnlijk dat er sprake is van loondienst. Als zzp’er kan het dus nuttig zijn om minimaal drie opdrachtgevers per jaar te hebben. Als opdrachtgever kun je de zzp’er stimuleren om ook ergens anders een opdracht aan te nemen.
Tip 5: Werk met opdrachten
Wanneer een zzp’er continu voor één opdrachtgever werkt en maandelijks een standaard factuur stuurt, dan neigt dat naar een normaal dienstverband. Zorg er dus voor dat je werkt met opdrachten. Laat de zzp’er een opdrachtbevestiging sturen en na afloop een factuur opmaken voor de betreffende opdracht.
Heb je nog meer vragen over schijnzelfstandigheid?
In onze FAQ over schijnzelfstandigheid geven we antwoord op veelgestelde vragen vanuit ondernemers. Onze HR-deskundigen en juristen geven antwoord op vragen als:
- Welke naheffingen kan ik als werkgever allemaal krijgen bij schijnzelfstandigheid?
- Kun je de naheffing op loonbelasting en premie volksverzekering verhalen op de schijnzelfstandige?
- Welke alternatieven zijn er voor zzp’ers?
Voorgestelde berichten:
Veel gestelde vragen over schijnzelfstandigheid en de strengere handhaving per 1 januari 2025
De krapte op de arbeidsmarkt is in de horeca al jarenlang torenhoog. Daarnaast verwacht Horeca Nederland dat de krapte de komende jaren blijft aanhouden.
Personeel aannemen als ZZP’er
Personeel aannemen als ZZP'er Uitbesteden of zelf doen De term ‘Zelfstandige Zonder Personeel’ of ‘Eenmanszaak’ suggereert dat je geen personeel kunt hebben, maar niets is minder waar. Als je overweegt om personeel aan te nemen, is het belangrijk om te weten welke...
Wat betekent de Temper uitspraak voor opdrachtgevers die zzp’ers inhuren?
Op 10 juli is er een uitspraak gedaan in de zaak tegen Temper. Wat betekent de uitspraak voor opdrachtgevers die zzp’ers inhuren?
Vraag een adviesgesprek aan
Heb je vragen over onze dienstverlening? Neem dan gerust contact op voor een adviesgesprek. Wij nemen binnen één werkdag contact met je op.